Obchody 80 rocznicy buntu w Obozie Zagłady Treblinka

2 sierpnia 2023 r. na terenie Obozu Zagłady Treblinka  II odbyły się obchody 80 rocznicy buntu w Obozie Zagłady. Główne uroczystości odbyły się  przed pomnikiem na terenie Obozu Zagłady,  gdzie uczestnicy uroczystości oddali cześć ofiarom hitlerowskiego ludobójstwa. W drodze do Obozu Zagłady goście obejrzeli dwie wystawy plenerowe: „Bunt w SS-Sonderkommando Treblinka. Wystawa w 80. rocznicę wybuchu zbrojnego buntu więźniów Obozu Zagłady Treblinka II” oraz „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga”, po której na symbolicznych torach prowadzących do obozu oprowadzała uczestników Pani Ada Krystyna Willenberg, wdowa po Samuelu Willenbergu, więźniu obozu zagłady. Podczas uroczystości miało również miejsce podpisanie Aktu Erekcyjnego budowy nowego budynku wystawienniczo-edukacyjnego Muzeum Treblinka.

Patronat Honorowy na uroczystością objął Prezydent Rzeczypospolitej Polski Andrzej Duda.

Głównym organizatorem uroczystości jest Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma we współpracy z Muzeum Treblinka Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy (1941-1944).

2 sierpnia 1943 r., w poniedziałkowe popołudnie, wybuchło zbrojne powstanie żydowskich więźniów niemieckiego nazistowskiego Obozu Zagłady.

Od wiosny 1943 r., sukcesywnie palono zwłoki pomordowanych. Transporty z deportowaną ludnością żydowską przychodziły znacznie rzadziej. Więźniowie obawiali się, że likwidacja obozu jest nieuchronna i wkrótce nastąpi. Zrozumieli, że jedynym sposobem na wydostanie się z niego jest zbrojne powstanie. Tego dnia w obozie przebywało około 840 więźniów. Nie wszyscy wzięli udział w buncie. Przyjmuje się, że jedynie około 200 osobom udało się wydostać z obozu i ujść obławom. Przeszło 100 osób dożyło końca wojny.

Treblinka została niemal w całości spalona. Po powstaniu Niemcy rozpoczęli likwidację obozu, rozebrali wszystkie zabudowania i instalacje, teren zaorali i obsiali łubinem, tak żeby po jednej z największych zbrodni w historii nie pozostał żaden ślad.