81 rocznica wybuchu powstania w Obozie Zagłady Treblinka

2 sierpnia 2024 r., przed Pomnikiem Ofiar Obozu Zagłady w Treblince  odbyły się uroczystości upamiętniające 81 rocznicę wybuchu powstania w Obozie Zagłady.  Organizatorem wydarzenia jest Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma przy współpracy z Muzeum Treblinka. 2 sierpnia 1943 roku więźniowie obozu zagłady Treblinka II podnieśli bunt. Pragnęli spalić miejsce, które nazywali piekłem i wydostać się na wolność. Treblinka jest największym cmentarzem polskich Żydów i jednym z największych cmentarzy polskich obywateli. Zamordowano w niej blisko 900 tysięcy Żydów i Żydówek, głównie z Warszawy, Białegostoku, Mazowsza i Podlasia, a także ze Słowacji, Grecji, Jugosławii i Bułgarii, oraz około 2 tysiące Romów. Znane są nazwiska zaledwie około 100 tysięcy pomordowanych. Uroczystości pod pomnikiem centralnym rozpoczął dr Michał Trębacz, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. W swoim wystąpieniu przypomniał:

„Spotykamy się dziś nie tylko, aby wspomnieć heroiczny zryw, ale także dlatego, żeby zaświadczyć o naszej pamięci o wszystkich ofiarach Obozu Zagłady w Treblince.''

Następnie do zgromadzonych przemówiła Ada Willenberg – ocalała z Zagłady, wdowa po Samuelu Willenbergu, więźniu Obozu Zagłady w Treblince. Po niej kolejno głos zabierali:

Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera odczytał list Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Wicemarszałek Senatu Maciej Żywno odczytał list Marszałkini Senatu RP Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Marta Cienkowska – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeczytała list Ministry Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej, która podziękowała Muzeum Treblinka, za intensywną pracę na rzecz podtrzymywania pamięci oraz zaangażowanie w nową inwestycję – budowę przestrzeni wystawienniczo-edukacyjną, Martin Baxa – Minister Kultury Republiki Czeskiej, Shani Tayar – Wiceambasador Państwa Izrael, Dr Lorenz Barth – Dyrektor Wydziału Kultury Ambasady Niemiec, Aldona Machnowska-Góra – Zastępczyni Prezydenta m.st. Warszawa, Dr hab. Karol Polejowski – Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Po przemówieniach nastąpiła modlitwa, której przewodniczyli Michael Schudrich – Naczelny Rabin Polski oraz  ks. kanonik Józef Poskrobko – z parafii katolickiej w Prostyni,  oraz złożenie przez delegacje kwiatów pod pomnikiem.

Goście mogli również zapoznać się z wystawą plenerową „Artystyczny Świat Utracony. W hołdzie artystom zamordowanym w  Obozie Zagłady w Treblince” przygotowaną przez Muzeum Treblinka. Wystawa prezentowana będzie do końca sierpnia br., jej kuratorem jest Anna Remiszewska, pracownik działu naukowo-wydawniczego. Podczas 81. Obchodów buntu w Obozie Zagłady, można było wysłuchać pieśni pt. „Pieśń Treblinki”, w wykonaniu Chóru Kameleon Dzielnicy Mokotów pod batutą Katarzyny M. Bonieckiej.