OGÓLNOPOLSKI PROGRAM PROFILAKTYKI CZERNIAKA

OGÓLNOPOLSKI PROGRAM PROFILAKTYKI CZERNIAKA

        Uczniowie Szkoły Podstawowej, Liceum Ogólnokształcącego oraz Branżowej Szkoły I Stopnia
w Kosowie Lackim brali udział w jubileuszowej V edycji Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Czerniaka. Zaproszenie do udziału w programie Gmina Kosów Lacki otrzymała z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej – Curie w Warszawie. Organizatorem V Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Czerniaka jest Studenckie Koło Naukowe ONKOMA przy klinice Gastroenterologii Onkologicznej w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej – Curie we współpracy z Akademią Czerniaka- sekcją naukową Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Czerniak (nowotwór złośliwy) pozostaje nadal jednym z wyzwań dla zdrowia publicznego. Zasadniczą przyczyną niniejszego stanu jest nadal rozpoznawanie nowotworu w zaawansowanym stadium, co wynika ze zbyt niskiej świadomości społecznej na temat czerniaka - czym jest, jakie są czynniki zachorowania oraz jakie są metody skutecznej profilaktyki. Grupę docelową programu stanowili uczniowie klas 7 i 8 szkół podstawowych oraz wszyscy uczniowie szkół ponadpodstawowych. Uczniowie w ramach zajęć poznali złote zasady profilaktyki czerniaka, zdobyli umiejętności przeprowadzania samobadania skóry czy też różnicowania zmian podejrzanych ze zwykłymi znamionami. Dzięki zdobytej wiedzy nastolatkowie będą mogli się stać ambasadorami akcji w swoich lokalnych środowiskach, zachęcając rodzinę i znajomych do podjęcia tych niezwykle prostych oraz skutecznych działań profilaktycznych.

         Czerniak jest nowotworem złośliwym skóry. Wywodzi się z melanocytów – komórek pigmentowych wytwarzających barwnik zwany melaniną, który sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowych. Czerniaki najczęściej pojawiają się na skórze, ale także w obrębie ust, nosa oraz gałki ocznej.

Występowanie czerniaka w Polsce

• W Polsce co roku odnotowuje się około 50 000 przypadków nowych zachorowań
  na nowotwory skóry, w tym 3000 zachorowań na czerniaki.
• Czerniak jest najbardziej agresywnym nowotworem skóry i jednym z najbardziej agresywnych nowotworów w ogóle.
• Czerniak stanowi tylko 6% wszystkich nowotworów skóry, ale aż 80% chorych na czerniaki umiera z powodu choroby.
• Średni czas przeżycia od momentu diagnozy to 6-8 miesięcy.
• Liczba zachorowań na czerniaka w Polsce podwaja się co 10 lat.
• Najczęściej na czerniaki chorują mężczyźni w wieku ok. 50 lat – jest to wynik wieloletniej niewłaściwej ekspozycje na słońce.
• Czerniak jest jednym z najczęstszych nowotworów występujących wśród nastolatków, którzy często korzystają z solarium, nie stosują filtrów słonecznych i przebywają na słońcu w godzinach najwyższego promieniowania

Osoby najbardziej narażone na rozwój czerniaka to osoby:

• jasnych i rudych włosach,
• jasnych oczach,
• jasnej lub bardzo jasnej cerze,

• z piegami i/lub znamionami,
• które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym,
• słabo tolerują słońce,
• opalają się z dużym trudem lub w ogóle
• u których w rodzinie występował czerniak.

Osoby te bezwzględnie powinny unikać słońca oraz całkowicie zrezygnować z solarium.

Jak się ochronić przed czerniakiem – Złote Zasady profilaktyki czerniaka?

1. Nie opalaj się w solarium! – w przypadku młodych ludzi jest to najważniejszy czynnik wywołujący czerniaki.
2. Unikaj przebywania w pełnym słońcu w godzinach 11.00-16.00
3. Ochrona skóry: stosuj filtry UV, noś czapkę i okulary przeciwsłonecznych – latem nawet podczas pochmurnych dni należy stosować ochronę. Pamiętaj ochronie także podczas uprawiania sportu na świeżym powietrzu!
4. Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe.
5. Jeśli zauważysz, że coś podejrzanego dzieje się z Twoim znamieniem, udaj się do dermatologa lub chirurga-onkologa.
6. Przynajmniej raz na rok odwiedzaj dermatologa lub chirurga-onkologa, aby sprawdził czy wszystko w porządku.